Rouwverlof: wat je als werkgever moet weten over regels en afspraken.
Na het verlies van een dierbare kan het voor een werknemer een grote stap zijn om weer te gaan werken. Hoewel er in Nederland (nog) geen wettelijk recht op rouwverlof is vastgelegd, kiezen steeds meer werkgevers ervoor om hun werknemer in deze moeilijke tijd de ruimte te geven die zij nodig hebben. Hoe werkt rouwverlof in de praktijk? En waar moet je als werkgever op letten? Wij beantwoorden de meest gestelde vragen.
Regels over rouwverlof
Rouwverlof is in Nederland op dit moment niet wettelijk vastgelegd. Er ligt wel een wetsvoorstel bij de Tweede kamer. Er zijn een klein aantal CAO’s die iets zeggen of iets aanreiken voor rouwverlof. Maar in de meeste gevallen wordt de invulling van rouwverlof overgelaten aan werkgevers en werknemers om samen te regelen. Het calamiteitenverlof, wat vaak gebruikt wordt als een medewerker een dierbare verliest, is bedoeld als kortdurend om zaken te kunnen regelen rondom uitvaart en afscheid. Het loon wordt in veel gevallen volledig doorbetaald. Over calamiteitenverlof kunnen afspraken vastliggen in de CAO of in de regeling die in samenspraak met de OR of personeelsvertegenwoordiging van je organisatie is opgesteld. Werkgevers kunnen er ook voor kiezen bijzonder verlof toe te kennen om werknemers de nodige rust te gunnen na verlies.
Ziekteverzuim bij rouw
Jaarlijks verliezen duizenden werkenden een partner of een direct familielid. Uit een enquête van het Landelijk Steunpunt Verlies in 2019 blijkt dat een werknemer gemiddeld 143 dagen niet werkt na een sterfgeval van een kind, partner of ouder. Veel werkgevers kiezen ervoor hun medewerker ziek te melden na een sterfgeval. Hoewel een medewerker niet in staat kan zijn om te werken, is het de vraag of de medewerker ziek melden handig is. Rouw hoort namelijk niet direct in de re-integratieprocedure van de Wet Poortwachter. Rouw kan echter wel leiden tot verzuim. Uit onderzoek van CNV in 2023 bleek zelfs dat 1 op de 10 werknemers een burn-out kreeg door de combinatie van rouw en werk. Ruimte geven aan verlies en een rouwende medewerker goed ondersteunen is dus in het verlang van de medewerker, maar ook zeker van de werkgever.
Waar moet je als werkgever op letten bij een rouwende medewerker
Elk rouwproces is anders, maar als werkgever of leidinggevende kun je met veel zaken rekening houden. We zetten wat tips op een rij:
Rouwprotocol
Allereerst is het van belang dat je binnen je organisatie vastlegt hoe je omgaat met het overlijden van een dierbare van je werknemer. Stuur je bloemen? Wie gaat er naar de uitvaart? Het is fijn als je de afspraken vastlegt op papier, zodat je hierop terug kunt grijpen wanneer het nodig is. Bespreek ook of het mogelijk is of in je personeelshandboek of aanvullende arbeidsvoorwaarden rouwverlof op te nemen om medewerkers duidelijkheid te bieden over wat je mogelijk wil maken. Rouwverlof kan onder het bijzonder verlof vallen, en je kunt bijvoorbeeld afspraken vastleggen over de lengte van het verlof naar aanleiding van de mate van verwantschap tussen je werknemer en de overledene. Informeer je medewerker helder over de mogelijkheden. Een rouwende medewerker heeft vaak niet de ruimte zelf in regels en protocollen te duiken, maar heeft behoefte aan houvast.
Handvatten bij rouw
TNO schreef een handreiking voor rouwende werknemers en hun leidinggevenden. Hierin staan handvatten die je als werkgever of leidinggevende kunnen helpen om te gaan met rouw van je medewerker. Je vindt de handreiking hier.
Ondersteunen van de rouwende werknemers
Iedereen gaat anders om met een verlies en rouwt anders. Daarom is het van belang dat je als werkgever of leidinggevende(n) in gesprek gaat met je rouwende werknemers en ondersteuning biedt. Ga, naast de praktische zaken van het rouwprotocol, het gesprek aan. Luister naar het verhaal van je werknemer en vraag wat zijn of haar wensen en behoeften zijn. Vul niet in voor je medewerker, maar luister goed naar wat er nodig is. Sommige mensen willen graag meteen weer aan het werk als afleiding, terwijl anderen dat helemaal niet zien zitten. Bespreek de persoonlijke behoeften van je werknemer en maak afspraken voor de komende tijd. Soms kan het fijn zijn om wel op het werk te zijn, maar tijdelijk aangepaste taken te doen. Of is een andere verdeling van werkdagen, -tijden prettig. Zorg dat je ook afspreekt na een tijd weer samen te zitten om te evalueren.
Meer hulp bij werk en rouw
Medewerkers de ruimte geven om te rouwen kan ook op het werk een plek hebben. Mensen kunnen het fijn vinden om bij hun leidinggevende of collega’s hun verdriet te uiten. Collega’s merken vaak sneller dan een leidinggevende waar een teamlid mee zit. Zorg dat je deur open staat om het gesprek aan te gaan en ook voor collega’s om zorgen te delen. Lukt het niet alleen? Het inschakelen van de bedrijfsarts of professionele rouwbegeleiding kan een medewerker helpen om behoeften en wensen, ook wat betreft werk, helder te krijgen. Ook kan een professional leidinggevenden en collega’s advies geven over hoe om te gaan met een rouwende collega.
Advies en ondersteuning
Heb je als werkgever vragen over rouwverlof of hoe je hiermee om kunt gaan binnen jouw organisatie? Onze HR-specialisten staan voor je klaar om advies te geven en ondersteuning te bieden bij het opstellen van een rouwverlofregeling. Neem contact op voor een vrijblijvend gesprek en ontdek hoe je jouw medewerkers op de best mogelijke manier kunt ondersteunen tijdens rouw en verlies.
Op de hoogte blijven?
Benieuwd naar meer artikelen, weetjes of nieuws op HR en wetgeving vanuit HR5?
Volg ons dan op Social Media.
